Üniversiteye Yeni Başlayacak Olanlara Bizden Tavsiyeler

Üniversiteye Yeni Başlayacak Olanlara Bizden Tavsiyeler

Lisenin ve zorlu sınavların ardından gelen üniversite eğitimi, pek çok gencin hayalini süsleyen başarı dolu bir kariyerin kapılarını aralıyor. Üniversiteyi kazanan gençler, hayal ettikleri başarıya kavuşmanın sevincini yaşarken bir yandan da kendilerini bir belirsizliğin içinde buluyor. Üniversite hocaları, ders ve sınav sistemleri, yurt hayatı soru işaretleriyle dolu birkaç yılı işaret ediyor. Üniversiteyi kazanan gençlere öncelikle tebriklerimizi sunmak, ardından da üniversite yaşamına dair bizden tavsiyeleri sıralamak istiyoruz. 

Kayıt ve Üniversiteye Merhaba

Öncelikle üniversiteye kayıt olmak için lisedeki gibi bir müdür ziyareti yetmez. Üniversitenin web sitesinde bildirilen evrakları hazırlayarak kayıt günü yerleşkeye gitmeniz gerekir. Lise hayatında ebeveynlerle okula gitmek sizin için çok "çocukça" görülebilir ancak dilerseniz yerleşkeye anne babanızla beraber gidebilirsiniz. Sizin okuyacağınız, yaşayacağınız alanı görmek, onların endişelerinin dinmesine biraz olsun yardımcı olacaktır. Unutmayın, siz ne kadar heyecanlı ve kaygılıysanız onlar da sizin için aynı duyguları hisseder. Belirsizlik onlar için de sıkıntı vericidir. Elbette artık bir yetişkin oldunuz ve işlerinizi tek başınıza da halledebilirsiniz. Onlar sizi herhangi bir kafede beklerken, kayıt işlerini kendi başınıza yapabilirsiniz.

Kayıt sonrasında kendi bölümünüzü ziyaret edebilir, bölüm oryantasyon programı hakkında bilgi alabilirsiniz. Üniversiteye kayıt yaptırdıktan sonra yurt için arayışa girebilirsiniz. Kayıt döneminde okuldaki ilanlara bakabilir, internetten bilgi almaya çalışabilirsiniz. Bulunduğunuz şehrin adı ile internet araması yaparak işe başlayabilirsiniz. Örneğin "Ankara öğrenci yurtları" araması sonucu çıkan sonuçları titizlikle incelemeli, ilk gördüğünüz yurda kayıt yaptırmadan birçok farklı alternatifi görmelisiniz. 

Yurt Seçerken Bunlara Dikkat!

Üniversiteye başlarken hem konforlu hem de güvenli bir yaşam alanı seçerek hem hayatınızın bu önemli dönemini unutulmaz kılabilir hem de ders başarınızı artırabilirsiniz. İşte, yurt seçiminde dikkat etmeniz gereken başlıca kriterler:

• Yerleşke dışında bir yurtta kalacaksanız okula ulaşımın kolay olmasına dikkat etmelisiniz. Zaten büyükşehirlerde, İstanbul ve Ankara öğrenci yurtları genellikle ulaşım ağı gözetilerek konumlanır. Okulunuza ulaşımın kolay olduğu bir yurdu kolaylıkla bulabilirsiniz. 
• Yurt seçerken, yurdun temizlik ve düzen standartlarına bakmalısınız. Yurda kayıt yaptırdığınızda giriş çıkış saatleri gibi düzenlemelere ve kurallara uyacağınızı taahhüt etmiş olursunuz. 
• Yurtların odaları kaç kişilik, mutfak ve banyo düzenleri nasıl kontrol etmelisiniz. Özellikle kayıt döneminde aileniz ile yurtları gezmelisiniz. Anne babanız, sizin gözden kaçırabileceğiniz birçok hayati özelliğe dikkat edebilir. 
• Yurda karar verdikten sonra bir ihtiyaç listesi de çıkartın. Genel kullanım olan yurtlarda kendi havlunuzu, sabun, şampuan ve duş jelinizi kendinizin getirmesi gerekir. Mutfak ihtiyaçlarının yanı sıra ilk günden itibaren size lazım olabilecek gereçleri önceden almayı ve yurda getirmeyi unutmayın. Yurt kaydı sırasında görevlilere çevredeki marketleri sorarak alışveriş imkanlarını da öğrenmelisiniz. 

Üniversite Dersleri için Tavsiyeler 

Lisede dersler bilindik bir sistemle işler, öğretmen gelince ayağa kalkar, yoklama alınır, bütün öğretmenler belirlenen aralıklarda dersi anlatır, öğrenciler zille beraber sınıflardan ayrılır, yazılılar ve sözlülerle notlar verilir, sene sonunda karneye ulaşılır. Üniversitede ise durum çok daha farklıdır. Öncelikle hoca geldiğinde sakın ayağa kalkmayın, üniversitede öğrenci ve öğretim kadrosunun eşitliği söz konusudur. Bilgiye ve tecrübeye saygı duyulur elbette, ancak bunun ifadesi ders öncesi ayağa kalkmak değildir. Hoca geldiğinde sessiz olmanız yeterli saygıyı gösterdiğinizin işaretidir.

Derslerin saatleri her ne kadar üniversite tarafından belirlenmiş olsa dersle ilgili otorite hocadır. Bazen 3 saat blok ders yapar, bazen derse kendisi gelmez asistanı girer. Her hocanın sistemi farklıdır, ona uyum sağlamanız gerekir. Biri dersi slaytlarla anlatıp notlarını sizinle paylaşırken diğer uzun uzun cümleler kurarak sizin hızla not tutmanızı isteyebilir. Ders araları hocanın söylediği an verilir, bazı hocalara ara vakti geldiğini hatırlatabilirsiniz ancak birçoğu bundan hoşlanmaz ve denememenizi tavsiye ederiz.

Lisede derste yemek yemek veya bir şeyler içmek genellikle yasaktır. Oysa üniversitede birçok hoca derse kahve veya çayla girmenize izin verir. Özellikle blok dersler öncesi bol bol kafein almanız gerekebilir, uzun dersler birçok öğrenci için dikkat gerektiren anlarla doludur.

Ders esnasında yoklama, lisedeki gibi isimler söylenerek alınmaz, bir kağıt dolaşır ve öğrenciler imza atar. Hocalar her ne kadar yoklamayı takip etmiyor gibi görünse de kısa sürede sizin adınızı ezberleyeceğinden emin olmalı ve başkalarının yerine imza atma gibi hilelere başvurmamalısınız. 

Derslerde hocanın söylediklerini, yorumları ile beraber not almalısınız. Başlarda zor görünse de üstesinden geleceğinize emin olabilirsiniz. Not alma hızınıza birkaç hafta sonra siz bile şaşıracaksınız. Not tutarken kaçırdığınız bir yer olduğunda işaret koyun ve devam edin. Ders sonrasında sınıf arkadaşlarınızdan eksik kısımları tamamlayabilirsiniz. Ders notlarını alırken, her derse başlamadan, o günün tarihini atmayı ihmal etmemelisiniz. Böylece, sınav öncesinde, gelmediğiniz haftalarda hangi notların eksik olduğunu kolaylıkla fark edebilirsiniz. 

Üniversite Sınavları İçin Öneriler 

Sınav öncesinde diğer arkadaşlarınızla notlarınızı paylaşın ve onların da notlarını alın. Hatta mümkünse kendi çalışma grubunuzu oluşturun. Üniversitede okuma yoğunluğu çok fazla olduğu için, güvendiğiniz arkadaşlarınızda kitapların bölümlerini paylaşabilir, birbirinize özetler sunabilirsiniz. Başkalarının hazırladığı özetleri içselleştirmek zor olabilir, bilginizi pekiştirmek adına özetlerden kolaylıkla taşıyabileceğiniz notlar hazırlayın ve ara ara göz atın. 

Üst sınıflardan bilgi alabilir, geçen yıllarda çıkmış soruları öğrenerek hocanın tarzını anlayabilirsiniz. Ders çalışırken bu bilgiler sizin için hayat kurtarıcı olacaktır. Elbette geçen yıllarda o dersi alan öğrencilerin elinde var olan eski yılların soru kağıtları da hazine değerindedir, denk gelirseniz muhakkak almalısınız. 

Sınavlara çalışmaya birkaç hafta önceden başlamalı, çalışmayı asla son güne bırakmamalısınız. Vize ve final dönemleri genellikle sene başından bellidir, o haftalara program yapmamaya özen göstermelisiniz. 

Sınavların uzunlukları, soru sayıları, yazacağınız cevap için ayrılan kağıt sayıları derse göre değişir. Birçok üniversite dersinde hocalar seçmeli sorular sorar. Örneğin beş soru verir ve üçünü seçerek yanıtlamanızı ister. Üniversite, bilgi öğrenme kadar yorumlamayı da ölçmelidir. Bu nedenle sorularda saf bilgi olmasını beklememelisiniz. Örneğin sosyal bilimler öğrencisiyseniz, sorular iki teorisyenin güncel bir konuya olası yorumlarının paylaşılmasını isteyebilir. Birbiriyle taban tabana düşünceler sunan, yüzlerce yıl önce yaşayan teorisyenlerin tezlerine hakim olmanız ve bugünün güncel bir sorunu konusunda onları tartıştırmanız gerekebilir. Anlayacağınız, sınavlar zor olsa da ciddi birer beyin fırtınasıdır. Tabii ki üniversite sınavlarından kaç alacağınızı bu durumda, siz bile tahmin edemezsiniz. Sınav sonuçları açıklanana kadar genellikle bu konu büyük bir muamma kalır. 

Sınavlarda çok sayıda konudan sorumlu olmak sizlerde "Eksik kalır mıyım?" endişesi doğurabilir. Bunun için sınav esnasında ilk 15 dakikada, makaleyi yazmaya başlamayan önce, o soruda değinebileceğiniz kavramları, teorisyenlerin veya kuramın "anahtar kelimelerini" soru kağıdına not düşebilir ve yanıtın yol haritasını zihninizde oluşturduktan sonra yazmaya başlayabilirsiniz. 

Arkadaş Edinme ve Çevre Kazanma Tüyoları 

Üniversite sizin için olduğu kadar diğer öğrenciler için de yeni ve bilinmezdir. Bunu hatırlayarak çekingenliğinizi üstünüzden atabilirsiniz. Herkes aynı endişeleri paylaşır. Bu nedenle insanlara "Merhaba" demekten çekinmemelisiniz. Arkadaş edinme fırsatlarını değerlendirmek için en iyi ortamlar ise topluluklardır. Üniversiteye başladığınızda ilk haftalarda, her yerde toplulukların afişlerini görürsünüz. Yalnız kendi bölümünüzle ilgili olmayabilir, hobilerinizle, merak ettiklerinizle veya üniversite sonrası yönelmek istediğiniz iş alanıyla ilgili olan toplulukların tanışma toplantılarına gitmelisiniz. Devam etmeseniz bile, onların mail listelerine üye olarak etkinliklerinden haberdar olabilir, orada arkadaşlar edinebilirsiniz. 

Sınıf arkadaşlarınızla sohbet etmekten, her ders başkalarının yanına oturmaktan veya aynı yurtta gördüğünüz kişileri yerleşkede gördüğünüzde selam vermekten çekinmemelisiniz. "Sen de bu bölümdeydin değil mi?" veya "Bizim yurttan olmalısın." diyerek söze başlayabilir, kendinizi tanıtabilirsiniz. Neden konuşmak istediğinizi açıklamanıza gerek yok, sadece "Görünce selam vermek istedim." diyebilirsiniz. 

Çevre kazanmak için yurt kantinleri, bölüm kantinleri, okul çevresindeki kafe ve restoranlar idealdir. Yer olmadığında boş sandalye bulunan bir masaya izin isteyerek oturabilir, sohbet edebilirsiniz. Birçok üniversitenin bulunduğu büyükşehirlerde yurtlarda farklı üniversitelerden öğrenciler olabilir. Örneğin Ankara öğrenci yurtları, Hacettepe, Gazi, ODTÜ, Çankaya, Başkent ve TOBB gibi birçok üniversitenin öğrencilerini bir arada ağırlar. Farklı üniversitelerden çevre edinmek çok büyük bir zenginliktir. 

Üniversitede her ders kendi bölümünüzde olmaz. Özellikle kampüs üniversitelerinde tarih bölümünde okuyabilir ama dersleri fizik veya makine mühendisliği bölümünde alabilirsiniz. Bu bölümlere gittiğinizde kantinde vakit geçirmekten çekinmeyin. Böylece diğer bölümlerden arkadaşlar edinebilir, çevrenizi ve ufkunuzu genişletebilirsiniz. 

Yaz aylarında memleketinizde veya kaldığınız ilde staj yaparak farklı üniversitelerden kişiler tanıyabilir, meslek profesyonelleri ile tanışabilirsiniz. Bu çevre ve deneyim, mezun olduğunuzda çalışma hayatına atılırken size avantaj sağlayacaktır. 

Yurt Yaşamı Hakkında Bilmeniz Gerekenler 

Yurtta bir odada bazen 4 kişiyle yaşamanız gerekebilir. Her biriniz Türkiye'nin hatta dünyanın farklı bölgelerinden gelen insanlar olabilirsiniz. Her konuda uyum içinde olmayı beklememeli, farklılıkları zenginlik olarak karşılamalısınız. Yurt mutfağında daha önce görmediğiniz yemekler pişirenler olduğunda ne olduğunu sorabilir, öğrenebilirsiniz. Farklılıklara merak ve hoşgörü ile yaklaşmak, saygı duymak yurt hayatında huzurun ilk koşuludur. 

İhtiyaç, zevk ve yaşam tarzlarına saygı duymak da önemlidir. Oda arkadaşlarınız erkenden uyuduğunda gece ses yapmamalı, onların özel eşyalarına izin almadan dokunmamalısınız. Dolapta duran herhangi bir yiyeceği izin almadan tüketmemelisiniz. Elbette arkadaşlığınız ilerlediğinde odanızın kurallarını zaten kendiniz belirleyebilirsiniz. 

Bazı konularda çizgilerinizi net çizmelisiniz. Örneğin bir alerjiniz varsa odada parfüm sıkmamalarını isteyebilirsiniz veya odanın temizliği sizin için önemliyse iş bölümü konusunda taviz vermemelisiniz. Prensipleriniz ilerleyen dönemlerde sizi rahat ettirir. Sağlık ve toplu yaşam kuralları konusunda standartları oda arkadaşlarınızla belirlemeli ve uyulması konusunda titiz olmalısınız. 

Odada zaman zaman istemediğiniz kazalar olabilir veya bazı sorunlar gözünüze çarpabilir. İlk kusuru gördüğünüzde kavga çıkarmak yerine arkadaşlarınızla sakince konuşmayı deneyin. İçinize attığınız ve konuşmadığınız durumlarda bu hatanın büyüyerek tekrar edebileceğini aklınızda tutmalısınız. İstenmeyen küçük bir şey, ilerleyen zaman içinde büyük bir sorun olabilir. Onu henüz büyümeden konu etmeli ve sakince konuşarak çözüm üretmeye çalışmalısınız. 

Toplu yaşanan odalarda en büyük sorun telefon konuşmalarıdır. Kimsenin özel konuşmalarınıza şahit olmak zorunda olmadığını hatırlamalı ve odada telefonla konuşacaksanız müsaade istemeli veya oda dışına çıkmalısınız.

Üniversite Hayatı için Genel İpuçları 

• Özellikle köklü üniversitelerin kendi hikayeleri, jargonları vardır. Mesela ODTÜ'de herkes birbirine "hocam" der, mezuniyette kimse kep atmaz. Kampüs içindeki heykellerin lakapları vardır. Bu tip özel bilgileri üniversiteye girmeden önce internette araştırmalısınız. Onları bilmek sizi yapılan birçok muhabbete daha kolay dahil edecektir. 
• Okulda her kantinin bir spesiyali vardır. Gittiğiniz farklı bölümlerde insanların ne yediğine, içtiğine fark ettirmeden bakarak hangi bölümün kantininin nesi meşhur öğrenebilirsiniz. 
• Lisede hocalarınızın kapısını çalmak olağandır ancak üniversitede kalabalık sınıflarda gördüğünüz hocalarla bire bir iletişim kurmaya çekinebilirsiniz. Bu durumda dersin asistanına danışabileceğinizi aklınızda tutmalı ve önemli sorunlarınızda kendi danışman hocanızla iletişimde olmalısınız. Elbette problemlerinizi dersin hocası ile birebir görüşerek rahatlıkla çözebilirsiniz, çekinmemelisiniz. 
• Üniversitelerde notlar genellikle AA, BA, BB gibi harflerle kategorize edilir. Harfler, okulun belirlediği veya çan eğrisine göre belirlenen not aralıklarına işaret eder. Okula başladığınızda derslerin not sisteminin nasıl olduğunu öğrenmelisiniz. Ayrıca çan eğrisi, sınıf ortalamasına göre belirlenen not aralığı demektir.