“Ne Olacaksın Sen Şimdi Buradan Çıkınca?”
Merhabalar sevgili arkadaşım, belki derin, belki havadan sudan bir araştırma esnasında kendini burada buldun. Öncelikle sana kendimizi tanıtalım; biz 27 yıldır Türkiye genelinde üç ayrı ilde, hem kız öğrenci yurtları, hem de erkek öğrenci yurtları ile hizmet vermekte olan “İdeal Öğrenci Yurtları” ailesiyiz. Senin için ve elbette tüm öğrencilerimiz için her türlü gelişime ayak uydurmak, sizlere daha iyi hizmet verebilmek adına uzun süredir büyük bir mücadele vermekteyiz. Umuyoruz ki seni de bu yolun sonunda çok yükseklerde göreceğiz. Kendini burada bulduysan belli ki üniversitelerin bölümleri ile ya da üniversitelerdeki bölümlerin ne işe yaradıkları ile ilgili bir araştırma içerisindesin, tabii sadece yurt arayışında olman da muhtemel… Sonuç olarak araştırma içeriğinin bir ucundan yakalamışız seni! Daha önceki yazılarımıza da göz atma fırsatın olduysa şayet, Konya’da, Ankara’da ve İstanbul’da başladığın yepyeni hayatı kolaylaştıracak altın değerinde birçok bilgi paylaştık. Henüz fırsatın olmadıysa da müsait bir zamanda şöyle bir bakmanı tavsiye ederiz. Gezmeyi tozmayı, yemeyi içmeyi, ince hesaplar yapmayı bir de işin hep kolayına kaçmayı seven biriysen, yazılarımızın hayat boyu işine yarayacağından oldukça eminiz.
Hadi! Konya’da bulunan yurtlarımıza en yakın üniversiteden, Selçuk Üniversitesi’nden başlayalım o halde!
Selçuk Üniversitesi 11 Nisan 1975 yılında “Değişen ve Değiştiren Üniversite” sloganı ile kurulmuş bir devlet üniversitesidir. Seçmiş veya seçecek olduğun bölümlere göre Türkçe ve İngilizce dilde eğitimleri mevcuttur. Merkez yerleşkesi “Alaeddin Keykubat Kampüsü” olup; günümüzde 23 fakülte, 1 devlet konservatuvarı, 5 yüksekokul, 22 meslek yüksekokulu, 6 enstitü, 20 araştırma ve uygulama merkezi olmak üzere birçok ilçede de hizmet vermektedir. Bölümler konusuna girecek olursak işin içinden çıkamayacağımız için, günümüzde çok popüler olan ama kimsenin aslında buradan mezun olan insanların ne iş yaptığını bilmediği bölümlerden bahsedeceğiz.
Örneğin: Selçuk Üniversitesi’nde bugün yüzlerce öğrenci ile hizmet vermekte olan; aktüerya bilimleri, gastronomi ve mutfak sanatları, sosyoloji, zootekni gibi günümüzün en çok tercih edilen bölümlerinin esasında ne işler yaptığını biliyor muyuz? Aslında “gastronomi ve mutfak sanatları” bölümünü tam adı ile söylediğimizde her şeyi açık etmiş oluyoruz, fakat halen kısaca “gastronomi okuyorum” ifadesi kullanıldığında insanların zihninde sindirim sistemi hastalıkları ve mide rahatsızlıkları (gastroenteroloji) ile ilgilenen bir tıp alanı canlanıyor. Hâlbuki gastronomi kelime anlamı olarak; iyi yemek düşkünlüğü, yemekten anlamak, yemek bilimi, yemek sanatı anlamlarına gelmektedir. Yani halk arasında çoğu zaman bizler tarafından bile karıştırılan iki terimin aslında birbiri ile uzaktan yakından bir alakası yoktur. Şimdi bu bölümlere biraz daha içeriden, detaylarıyla bakalım.
Aktüerya Bilimleri
Öncelikle aktüer kelime anlamı olarak, bir olayın ihtimalini ve mali sonuçlarını değerlendirmek için istatistiksel teknikleri ve matematiksel becerileri kullanan kişiye verilen mesleki unvandır. Peki, “Aktüerler ne iş yapar, görev ve sorumlulukları nelerdir? Ben bu bölümü okursam/ben bu bölümden çıkınca ne yapacağım?” diyorsan: Belki hayal ettiğinden çok daha büyük firmalarda, belki de kendi şirketinde ticaretin hızlı seyri sırasında yüksek risklerin alınmaması için alım satım pozisyonlarında risk takibi yapabilirsin.
- Emekli aylığı ve sosyal yardımların yönetimi gibi konularda danışmanlık yapabilirsin.
- Matematiksel ve istatistiksel modeller oluşturabilirsin.
- Şahısların veya firmaların finansal gereksinimlerine uygunluğu sağlamak için sistemler geliştirebilir bu süreçte bilişim teknolojisi uzmanlarıyla birlikte çalışabilirsin.
- Yatırım yöneticisi, finansal direktör ve dış paydaşlar gibi müşterilerle ilişki kurabilir, birçok yeni insan tanıyabilirsin.
Aktüer olabilmek için üniversitelerin dört yıllık eğitim veren aktüerya bilimleri bölümünden ya da bankacılık ve sigortacılık yüksekokuluna bağlı aktüerya bölümünden mezun olmuş olman gerekiyor. Bu kadarla da bitmiyor tabii, aktüerya diğer bölümlerden biraz daha farklı gereklilikler isteyen bir bölüm, bunlar:
- Aktüerlik sınavında başarılı olmak,
- İflas etmemiş olmak ve konkordato (iflas anlaşması) olmamak,
- Aktüerler yönetmeliğinde belirtilen, “nitelikli zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, görevi kötüye kullanma gibi yüz kızartıcı suçlar” sebebiyle hüküm giymemiş olmak.
Bahsettiğimiz gereklilikler dışında bir de taşıman gereken özellikler var. Senin için yazdığımız bu yazının da esas konusu olan bir özellik ile başlayalım.
- Karmaşık teknik konuları aktüeryal altyapıya sahip olmayanlara açıklayabilecek sözlü iletişim yeteneğine sahip olmalısın, çünkü aktüer bilimler adı gibi içerik olarak da insanların aşina olmadığı terimler ile doludur.
- Karmaşık veri kümelerindeki kalıpları ve eğilimleri tanımlayabilecek analitik beceriye sahip olmalısın ki bu yaptığın işten sıkılmamanı sağlayacaktır.
- Matematikle aran nasıl bilmiyoruz fakat idealinde bir aktüer olmak varsa, istatistik ve olasılık ilkelerini kullanıp riski ölçebilecek matematik bilgisine sahip olmalısın.
- Riskleri tespit edip, işletmelerin bu riskleri yönetmeleri için farklı yollar bulabilecek problem çözme yeteneğine sahip olmalısın.
- Son olarak; elektronik tablo, veri tabanı ve istatistiksel analiz araçlarını kullanabilecek, yeri geldiğinde geliştirebilecek bilgisayar kullanım yetkinliğine sahip olmalısın ki bu da yaptığın işin hakkını vermeni, daha çok tercih edilmeni ve daha çok kazanmanı sağlayacaktır.
Gastronomi ve Mutfak Sanatları
Gastronominin kelime anlamından yukarıda bahsetmiştik aslında… Gastronomi ve mutfak sanatları bölümü; mutfağa, yemeklere, yemek yapmaya ilgisi olan bireylerin, mutfak sanatları konusunda bilimsel alanda eğitim almalarına olanak sağlar. Yiyecekler ve içecekler hakkında detaylı bilgiler edinmek, bilimsel ve sanatsal bir bakış açısına sahip olmak istiyorsan tam da sana göre bir bölümdür dememizde bir sakınca yok. Bölümün esas amacı verilen eğitimler sonucunda sektöre yiyecek/içecek konusunda vizyon sahibi, mutfak alanında yeterli/nitelikli çalışan sağlamaktır.
Teorik eğitimden daha çok uygulama dersleri ve tecrübe/yaşantı sağlamaya dayalı ders programlarına sahip bir bölümdür. Bu bakımdan oldukça eğlencelidir diyebiliriz, arkadaşların sanatını konuştururken seni veya bir başkasını yanlışlıkla zehirlemediği sürece elbette… Zamanının çoğunu geçireceğin mutfak derslerinden bazıları şunlardır:
- Yiyecek üretimi,
- Dünya mutfak kültürleri,
- Yiyecek ve içecek maliyet kontrolü,
- Mutfak yönetimi,
- Temel pastacılık,
- Ziyafet yönetimi,
- Şarap bilimi ve benzeri…
Türkiye’de son yıllarda çok popüler olan bu bölüm, iş olanakları konusunda da birçok sektörden daha çok seçenek sunuyor. “Peki, bu bölümün iş olanakları nelerdir?” diye soracak olursan, dört yıllık lisans eğitimi ve altmış günlük zorunlu staj süreni tamamladıktan sonra dilersen mutfakta çalışmaya devam edebilir ya da mutfak dışına da çıkabilirsin. Tercihlerine ve ilgi alanına göre otellerde, restoranlarda, turistik gemilerde, gastronomi ile ilgilenen medya kuruluşlarında ve devlette iş bulabilirsin. Evet! Mezun olduktan sonra birçok alanda rahatlıkla iş bulabileceğini söylüyoruz. Tabii bunların dışında kendi işini kurup da devam edebilirsin, biz her ihtimali göz önünde bulundurarak çalışma alanlarına dair basit bir sıralama yaptık. Onun öncesinde belirtmek isteriz ki; eğitim hayatının dışında aldığın kurslar, katıldığın seminerler ve sahip olduğun belgeler tüm çalışma hayatını etkileyecektir. Gastronomi ve mutfak sanatları bölümünün böyle güzel bir artısı vardır, alana dair sahip olduğun hiçbir belge ya da katıldığın hiçbir kurs için “Ben bu kıytırık şeyi neden aldım şimdi?” demezsin. Mutlaka işine yarayacak ve seni biraz daha yükseğe taşıyacaktır. Gel artık şu çalışma alanlarına bir bakalım.
- Mutfak Şefi
- Aşçılık
- Yöneticilik
- Gıda Kontrolcüsü
- Tüketim Şefi
- ARGE Ürün geliştirme Uzmanı
- Yemek Yazarlığı (Gazete, dergi, blog köşelerinde ya da sanal yazıcılık)
- Gurmelik (Damak tadına sahip, lezzet keşfi yapan kimse, yemesini bilen)
- Executive Şef (Birden fazla işletmeye sahip yerler için tüm mutfakların sorumluluğunu alan aşçıbaşılarını koordine eden kimselerdir)
- Sous Şef (Executive şefin asistanı, ikinci kademe yönetici)
…gibi mesleklerde çalışabilir ve belki de bir gün, henüz okuduğun bölümün adını dahi bilmeyen, gastronomi alanını tıpla karıştıran, “E ne olacaksın sen şimdi?” diye sorular sorup, açıkladığında seni çok da dinlemeyen o insanlara, adını dünyanın her yerinde duyurarak unutulmaz bir cevap verebilirsin. Biz sana inanıyoruz, belki bir gün bizler de sanatını tadarız.
Sosyoloji
Öncelikle sosyoloji, kelime anlamı olarak “toplumbilim” demektir. Toplumu araştıran yani bu işi yapan kimselere ise “sosyolog” denilmektedir. Sosyolog; bireylerin, kültürlerin, örgütlerin ve sosyal kurumların geliştirdiği süreçleri inceleyerek toplumu ve toplumsallığın doğurduğu sosyal davranışları inceler. Anket, gözlem, röportaj ve diğer kaynaklar aracılığıyla veri toplar, araştırma bulgularını detaylandıran raporları ve makaleleri kaleme alır ve araştırılan konu ile ilgili sunum hazırlar. Sosyologlar, özel araştırma kuruluşları, bazı bakanlıklar, kamu araştırma kuruluşları ve üniversitelerde görev alabilmekte, aynı zamanda bireysel araştırmalarda bulunarak, inceleme sonuçlarını kitap ya da bilimsel makale olarak yayınlayabilmektedirler.
Sosyolog olabilmek için üniversitelerin dört yıllık sosyoloji bölümlerinden mezun olmuş olmanız yeterlidir. Bu dört yılda aldığınız eğitimin size kazandıracakları arasında;
- Disiplinler arası bakış açısı
- Analitik düşünebilme
- Eleştirel yaklaşım sağlama
- Güçlü iletişim kurabilme
- Problemleri tanımlama ve çözebilme kabiliyeti
- Etkili bir yazı diline hakim olma
- İstatistiksel analiz yapabilme
…ve benzeri becerileri/yeterlilikleri bulunmaktadır. Sosyologların geniş bir uzmanlık alanı mevcuttur. Bunlardan bazıları; sağlık, suç, eğitim, ırk-etnik ilişkiler, cinsiyet ve yoksulluktur. Çalışma alanları farklı olsa da araştırma yöntemi ve sorumlulukları birbirine oldukça benzerdir. Topluma ve toplumsal olaylara biraz ilgiliysen senin için görev tanımlarını kısaca aşağıdaki şekilde sıralayabiliriz:
- Sosyal konularla ilgili teorileri test etmek için araştırma projeleri geliştirebilirsin.
- Anket ve kaynak taramalarına dayalı veriler toplayabilir, topladığın verileri analiz ederek toplumsal yargılara ulaşabilirsin.
- Araştırma bulgularını içeren yayınlar ve raporlar yazabilir, fikirlerini senin gibi düşünen veya düşünmeyen insanlarla paylaşarak her iki durumda da adını duyurabilirsin.
- Veri toplamak, problemleri tanımlamak, ilerlemeyi değerlendirmek ve değişim ihtiyacını belirlemek için grup etkileşimlerini ve rol ilişkilerini gözlemleyebilirsin. Bu birçok insanla kaynaşmana ve hayata belki çok daha farklı pencerelerden bakmana vesile olacaktır.
- Grup etkileşimi, katılımcı gözlemi gibi teknikleri kullanarak problem müdahale prosedürleri geliştirebilirsin. Kim bilir? Belki bir gün okul rehberlik bölümlerinde senin tekniklerin uygulanır.
- Sosyal veya ekonomik araştırma yöntemleri geliştirebilirsin, diğer sosyologlar veya sosyal bilimcilerle işbirliği yapabilir, çok daha büyük işlere imzanı atabilirsin.
Zootekni
Amcalara, teyzelere ve hatta arkadaşlarımıza ne kadar anlatsak da yine unutulan bölümler arasındadır zootekni de… Ancak öğrenciler tarafından günümüzde en çok tercih edilen bölümlerden de biridir. Bölümün genel amacı, son teknolojiler ile hayvansal üretim sağlamak ve hayvansal üretim problemlerini yapılan araştırmalar ile çözüme ulaştırmaktır. Kısacası zootekni bölümü öğrencileri ve mezunları ar-ge çalışmalar ile hayvan üremesini nasıl daha verimli hale getirebileceklerini bulmaya çalışırlar.
Ziraat Fakültesine bağlı dört yıllık bir lisans eğitimi mevcuttur. Bölümü başarı ile tamamlayan kişilere “ziraat mühendisi” unvanı verilmektedir. Yani bir gün zootekni okumaya karar verirsen ya da zootekninin ne demek olduğunu insanlara anlatmaktan yorulduysan, kendine rahatlıkla “ziraat mühendisi” diyebilirsin. Zootekni bölümünü tercih etmeyi düşünüyorsanız kendinizde aramanız gereken bazı bireysel özellikler vardır. Örneğin;
- Hayvanlardan korkmama
- Hayvanlara karşı sevgi besleme
- Sorumluluk sahibi, sabırlı, disiplinli olma
- Araştırmaya hevesli olma ve benzeri özellikler bu mesleğin olmazsa olmazlarıdır.
Peki, zootekni bölümünü okursan hangi dersleri alacağını biliyor musun? Bu bölümü tercih etmeyi düşünen öğrenciler, eğitim hayatları boyunca birçok kimya ve biyoloji ağırlıklı ders ile karşı karşıya geleceklerdir. Uygulamalı kısımları ağırlıklı olduğu için her ne kadar eğlenceli olsa da kimya ve biyolojiden keyif almıyorsan seni oldukça zorlayabilir. Dört yıllık lisans eğitimin boyunca sorumlu olacağın bu dersleri başarı ile geçmen ve mezun olman durumunda “Zootekni Lisans Diploması” ile bölümden çıkışını yapabilirsin.
Gelelim şimdi ne iş yapacağına, nerelerde çalışabileceğine; zootekni bölümü mezunları, büyükbaş, küçükbaş, kanatlı hayvan üretimi, yetiştirme ve araştırma bölümlerinde birçok iş alanına sahiptirler. Bu alanların dışında hayvan besleme laboratuvarları ve genetik laboratuvarlarında da birçok iş ile ilgilenebilirler.
- Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı
- Yem Fabrikaları
- Laboratuvarlar
- Özel Çiftlikler
Zootekni mezunlarının başlıca çalıştığı yerlerin bazılarıdır. Sen de onlardan biri olabilirsin!
“İdeallerinle, İdeal’de! Bir sonraki yazımızda tekrar görüşmek üzere, Özel İdeal Kız ve Erkek Öğrenci Yurtları olarak sağlıklı ve başarılı günler dileriz!”